Süd Vezi Xercengi Nece İl Yasayir?
Döş xərçəngi diaqnozu qoyulan xəstələrin ömrü bir çox amillərdən asılı olaraq dəyişə bilər.
Bu amillər arasında xərçəngin mərhələsi və növü, xəstənin ümumi sağlamlıq vəziyyəti, müalicəyə reaksiya və erkən diaqnoz mühüm rol oynayır.
- Xərçəngin Mərhələsi: Erkən mərhələdə diaqnoz qoyulan döş xərçəngi adətən daha yaxşı proqnoza malikdir (xəstəliyin gedişatının qiymətləndirilməsi). İrəli mərhələ döş xərçəngləri, xüsusilə metastaz verən xərçənglər (bədənin digər hissələrinə yayılır) daha çətin müalicə prosesi və çox vaxt daha qısa ömür ilə əlaqələndirilir. Mərhələ deyiləndə Azərbaycanda bir qarışıqlıq var: patologiya hesabatında yazılan qrade sistemi mərhələ zənn edilir, lakin xəstənin proqnozunu təyin edən klinik mərhələdir. Beynəlxalq təsnifat olan TNM təsnifatına uyğun olaraq həyata keçirilir və mərhələ xəstənin şişinin ölçüsünə (T), limfa düyünlərinin vəziyyətinə (N) və uzaq metastazın vəziyyətinə (M) uyğun olaraq hesablanır. . Patologiyada yazılmış I-II-III dərəcələr tamamilə fərqlidir və proqnozu proqnozlaşdırmaqda heç bir dəyəri yoxdur.
- Xərçəng növü: TNM təsnifatı və kliniki evrelemeden sonra ən əhəmiyyətli proqnoz faktoru xəstənin hormon reseptorlarıdır (immun reseptorları). Hormon reseptorları patoloji cədvəlinin altında yazılır və döş xərçəngi olan hər bir xəstədə mütləq baxılmalıdır.
Hormon reseptorları xəstəliyin nə qədər aqressiv olduğunu göstərməklə yanaşı, müalicə planı qurmağa və kimyaterapiya dərmanlarını seçməyə kömək edir. Döş xərçəngi hormon reseptor müsbət, HER2 müsbət, üçlü mənfi kimi müxtəlif alt tiplərə bölünür. Bu növlərin hər biri fərqli müalicə yanaşmalarını tələb edir və onların proqnozları fərqlidir. - Xəstənin Ümumi Sağlamlıq Vəziyyəti: Xəstənin yaşı, ümumi sağlamlıq vəziyyəti və digər mövcud sağlamlıq problemləri xərçəngin müalicəsinə və ümumi sağlamlığına təsir göstərə bilər. Məsələn, xroniki ürək-ağciyər xəstəliyi olan xəstəyə şua verilməsi onun ömrünü qısalda bilər və ya eyni şəkildə qaraciyər-böyrək yetməzliyi olan xəstələrdə səhv kimyəvi dərmanlar xəstənin ölümünə səbəb ola bilər.
- Müalicədə istifadə edilən dərmanlar və verilən cavab: Bəzi xəstələrin şişləri müalicəyə daha yaxşı cavab versə də, bəzi xəstələrin şişləri dərmanlara daha davamlıdır. İstifadə olunan dərmanların keyfiyyəti də çox önəmlidir, xüsusilə Türkiyədə istifadə etdiyimiz dərmanlar yüksək effektlidir və yan təsirləri çox azdır. Effektiv müalicə, xəstəliyin nəzarət altına alınmasına və ömür müddətinin uzanmasına kömək edə bilər.
- Erkən Diaqnoz: Döş xərçənginin gözlənilən ömür uzunluğunda və ya tam müalicənin müvəffəqiyyətində ən əhəmiyyətli meyar, adətən daha təsirli müalicə variantları və daha yaxşı proqnozla əlaqəli erkən diaqnozdur. Erkən diaqnoza gəldikdə, ən asan tərif xərçəngin yalnız döş toxuması ilə məhdudlaşdığı xəstəlik mərhələsidir.
Ümumiyyətlə, döş xərçəngi xəstələrinin orta ömür uzunluğu haqqında dəqiq rəqəm söyləmək çətindir, çünki hər bir xəstə və hər bir xərçəng hadisəsi bənzərsizdir. Müasir tibbin inkişafı ilə bir çox süd vəzi xərçəngi xəstəsi effektiv müalicələr sayəsində uzun illər yaşaya bilir. Ancaq, xüsusi bir vəziyyət üçün ən doğru məlumatı təmin edə biləcək şəxs, xəstənin öz müalicə komandası olacaqdır.